استنفورد ۸۸ ... دین و اخلاق

درباره کتاب :

بسیاری از کسانی که در ایران به نحوی از انحا کار فلسفی می‌کنند و با فضای مجازی اینترنت نیز بیگانه نیستند نام دانشنامه فلسفه استنفورد را شنیده‌اند و چه‌بسا از این مجموعه کم‌نظیر بهره نیز برده باشند. این دانشنامه حاصل طرح نیکویی است که اجرای آن در سال ۱۹۹۵ در دانشگاه استنفورد آغاز شد و همچنان ادامه دارد. به لطف کمک‌هایی که گردانندگان این مجموعه از آن‌ها برخوردار شده‌اند، متن کامل تمامی مقالات این دانشنامه در اینترنت به‌رایگان و به آسان‌ترین شکل در دسترس خوانندگان علاقه‌مند قرار گرفته است.
دین و اخلاق، از آغاز ادیان ابراهیمی و فلسفه یونان، به نحوی تنگاتنگ در هم تنیده بوده‌اند. خواه تا فلسفه یونان به عقب برگردیم خواه تا مسیحیت، یهودیت و اسلام، این درهم‌تنیدگی وجود دارد. مدخل پیش رو نمی‌کوشد پا از این محدوده‌ها فراتر نهد، چرا که مدخل‌هایی دیگر نیز در باب تفکر شرقی وجود دارد (از باب نمونه، بنگرید به مدخل‌های اخلاق در آیین بودایی هندی و تبتی و اخلاق چینی). این مدخل بنا دارد به ترتیب زمانی پیش رود و بیشترین تأکیدش بر دوران معاصر است. در محدوده حاضر، مدخل پیش رو نمی‌تواند سودای جامع بودن در سر داشته باشد. اما می‌تواند گزینه‌های اصلی را به ترتیب وقوع تاریخی‌شان توصیف کند. با پیشبرد تاریخی بحث می‌خواهیم این مدعا را اثبات کنیم که اخلاق و دین تا همین اواخر از هم جداناشدنی بودند، و واژگان اخلاقی ما هنوز هم عمیقا متأثر از این تاریخ است. چون از نظر تاریخی به شیوه‌های متفاوتِ بسیاری می‌توان رابطه اخلاق و دین را لحاظ کرد، به دست دادن شرحی صرفا اجمالی و گونه‌شناختی احتمالاً نمی‌تواند چندان هم قرین توفیق باشد. این مدخل نمی‌کوشد تا در نظریات اخلاقی فلاسفه‌ای که به آن‌ها اشاره می‌شود غور کند، زیرا این دانشنامه پیشاپیش شامل مدخل‌هایی خاص در مورد آن‌ها هست؛ در عوض، بنا دارد بر آنچه ایشان در مورد رابطه اخلاق و دین گفته‌اند تمرکز کند.