داروی بوسپیرون Buspirone ضد اضطراب بدون اعتیاد

استرس و اضطراب از مهمترین عوامل موثر در بروز اغلب بیماری های جسمی و روحی است که امروزه در فضای زندگی شهری و ماشینی به وفور یافت می شود و مردم مخصوصا در کشورهای در حال توسعه مثل ایران بیشتر در معرض آن قرار دارند. خوشبختانه در علم پزشکی برای کنترل استرس داروهای بسیاری وجود دارد که با توجه به نتایج تحقیقات انجام شده بسیاری از این داروها تاثیرات مثبتی در درمان اضطراب بر جای گذاشته اند. داروی بوسپیرون (Buspirone) معروف به Buspar که البته به اسم ونسپار هم نامیده می شود یک داروی آزاسپیرونی است که برخلاف بنزودیازپین ها و باربیتورات ها اثر خواب آلودگی، شل کنندگی عضلات و یا خاصیت ضد تشنجی ندارد. این مطلب به توضیح اطلاعات بیشتری از داروی بوسپیرون اختصاص دارد.

اطلاعاتی بیشتر از مکانیسم اثر داروی بوسپیرون

داروی بوسپیرون در درمان خصومت و خشم معمولا مؤثرتر از بنزودیازپین ها است. داروی بوسپیرون در افراد مسن و سالمندان، اثرات قابل ملاحظه ای از نظر درمان اضطراب و افسردگی داشته و این گروه سنی با مصرف بوسپیرون عوارض کمتری نیز تجربه کرده اند، تاثیرات مثبت داروی بوسپیرون در درمان اضطراب تأیید گردیده و بیان شده است که احتمال وابستگی دارویی به آن کم بوده و علایم ترک نیز در قطع آن دیده نشده و مستقیما در دستگاه گابا تأثیر نمی گذارد و همچنین از نظر تأثیر بیشتر با گیرنده های HTIA-5 (که بیشترین تجمع آن در هسته رافی و کودیت بوده) خاصیت آگونیستی داشته و باعث افزایش شلیک نورون های سروتونرژیک در این ناحیه می گردد. ضمنا اثر ناقصی نیز بر گیرنده های HTIA-5 و نوع D دوپامین نیز داشته که اثر آن در دو گیرنده آخر شناخته شده نیست ولی به نظر می رسد اثر بوسپیرون باعث کاهش شلیک نورون های دوپامینی مزولیمبیک می گردد. داروی بوسپیرون داروی مؤثر بر اضطراب فراگیر بوده و اثربخشی آن کاملا شبیه بنزودیازپین هاست با این تفاوت که از نظر طول مدت اثر، ۲ تا 4 هفته طول می کشد که اثر گذاشته و در ضمن هیچگونه عوارضی بر دستگاه تنفسی و قلبی-عروقی، عضلات صاف و اعصاب خودکار ندارد.

 چگونگی جذب و توزیع داروی بوسپیرون

پس از جذب سریع و تقریبا کامل در نوع خوراکی این دارو اول عبور از کبد را پشت سر می گذارد و در نهایت 4 درصد داروی بوسپیرون در جریان خون عمومی دیده می شود. اوج سطح پلاسمایی داروی بوسپیرون 6-1 میکروگرم در لیتر است. پس از متابولیسم عبور اول، داروی باقی مانده وارد گردش خون عمومی می شود. همچنین پس از مصرف وریدی حجم توزیع آن  L/kg) ۵.۳) خواهد بود. داروی بوسپیرون و متابولیت های فعال آن 6-OH- بوسپیرون و ۱- پیریمیدینیل پیپرازین (PP-1)، به راحتی از سد خونی مغزی عبور می کنند. روش اثر این دارو با دیگر داروهای ضد اضطراب متفاوت می باشد مثلا برخلاف بنزودیازپین ها، به گیرنده گابا اتصال ندارد. اگر چه مکانیسم اثر آن دقیقا مشخص نیست اما تصور بر این است که ترکیبی از سیستم ها را شامل می شود.

عوارض جانبی مصرف داروی بوسپیرون

شایع ترین عوارض جانبی داروی بوسپیرون سردرد، تهوع، سرگیجه و ندرتا بی خوابی می باشد. موارد کشنده آن ۱۶۰ تا ۵۵۰ برابر دوزهای درمانی است اما مصرف داروی بوسپیرون مطمئن در رده ی سنی سالمندان و کودکان می باشد. لازم به ذکر است که داروی بوسپیرون در زنان حامله و مادران شیرده و اختلالات کبدی و کلیوی باید با احتیاط مصرف شود.

نکات مهم در خصوص مصرف داروی بوسپیرون

√ هرگز دوز مصرفی تعیین شده توسط پزشک را بیشتر نکنید و در صورت فراموش کردن یک نوبت از دارو بهتر است سریعا آن را بخورید اما اگر نزدیک به ساعت مصرف دوز بعدی می باشد صبر کنید و در ساعت نوبت بعدی دارو آن را بخورید.

√ مصرف همزمان داروی بوسپیرون با الکل تداخل داشته و بهتر است بدون مشورت با پزشک الکل استفاده نکنید.

√ زنان شیرده بهتر است با احتیاط و به تجویز پزشک این دارو را مصرف کنند زیرا این دارو در شیر مادر ترشح می شود.

√ عوارض جانبی ناخوشایند را بعد از استفاده از داروی بوسپیرون به پزشک اطلاع دهید.

√ بهتر است تا مشخص نشدن اثرات دارو از انجام کارهای پرمخاطره مثل رانندگی اجتناب کنید.

√ مصرف این دارو برای کودکان زیر ۱۲ سال توصیه نمی شود و در صورت تجویز پزشک همه ی جوانب مصرفی آن را در نظر بگیرید.

منبع: https://asanteb.com